COLUMN | Wat blijft er over als het licht straks in het jeugdhuis uitgaat?

Een jaar geleden trokken we naar de stembus. Een verplicht nummertje. We kregen er de sleutel in handen voor het beleid dat de komende jaren ons leven bepaalt. 

Vandaag zijn verkozen gemeentebesturen druk aan het onderhandelen over die meerjarenplanning. Ze schuiven haastig heen en weer met cijfers over nieuwe wegenwerken, sociale woningen of de aanleg van nieuwe parkings die geld opleveren. Ergens in die tabellen schuilt een kostbaar goed: onze jeugd. 

Een waterval van besparingen

Overal moet er bespaard worden. Op het federale niveau zit de ene minister als een kloek op zijn defensie-eieren, terwijl de ander vecht voor onze pensioenen. Door een stijging van zulke uitgaven, moet men op zoek naar nieuwe inkomsten. Of anders: besparen. 

De gevolgen van die besparingen sijpelen ondertussen rustig door naar het Vlaamse en het lokale niveau. Ook daar moet men bijgevolg op zoek naar geld, ofwel besparen. 

De ambities van de Vlaamse ministers luidde nog om laagdrempelig, inclusief en vindplaatsgericht jeugdwerk te stimuleren. Dat wordt wel erg moeilijk als er op het lokale terrein bespaard moet worden. Dan sta je als minister met een verhoging van je budget te roepen in een woestijn.

Ma what the f*?! is jeugdwerk?

Ons jeugdwerk gaat over veel meer dan alleen de klassieke jeugdbewegingen. Organisaties die jongeren van de straat houden, hen opvangen als ze schoolmoe zijn of hen kansen geven om hun stem te laten horen: ook dat is jeugdwerk. 

Ik leerde als kind en tiener mijn eigen ding doen dankzij ons rijke jeugdwerk. Ik kreeg kansen om interculturele ervaringen op te doen en mijzelf te kneden dankzij initiatieven die mijn burgerzin stimuleerde. 

Toen ik vijftien werd, stapte ik in de lokale jeugdraad en leerde ik hoe kostbaar zulke initiatieven zijn. Ze komen niet zomaar uit de lucht gevallen: ons land is één van de weinige landen die “jeugdwerk” heeft verankerd in haar bovenlokale (Vlaams) beleid. Ik daag je uit: probeer maar eens in het Engels uit te leggen wat “youth work” is.

Ons jeugdwerk creërt met andere woorden plekken voor onze jongeren waar ze samen kunnen zijn en hun eigen ding mogen doen. Het stimuleert onze zin om een actieve rol op te nemen in de samenleving. Ook bij What’s Next Media werken we mee aan een sterk jeugdwerk.

Investeren in jeugdwerk levert op

“Onze jeugd komt niet meer buiten,” hoor ik vaak. Wel, als een treinticketje €10 kost en een pintje al gauw €4, dan blijf ik ook liever binnen. Het zijn net de vrije plekken men in dankzij het jeugdwerk creëert dat onze jongeren kansen krijgen om terug buiten te komen.

Het probleem is dat je de impact van zulke initiatieven moeilijk kan meten in cijfers of KPI’s. De waarde van jeugdwerk past niet in spreadsheets. Echter zonder die initiatieven zouden we een generatie organiseren die slechts participeert als er een ticket voor nodig is.

Ironish genoeg zorgt een investering in jeugdwerk voor een daling in kostenposten. Beeld je in dat we jongeren na schooltijd weerbaar maken zodat ze straks op hun eigen benen kunnen staan. Er zou geen geld meer moeten gaan naar welzijnswerk. 

Maak een keuze voor de toekomst

Ons jeugdwerklandschap zou er één moeten zijn waarin iedere jongere ene plek vindt. Ongeacht achtergrond, herkomst, diploma of zelfs interesse. Lokaal en gericht open jeugdwerk fungeert als een radar voor het welzijn en de stem van onze jongeren. 

Willen we de volgende generatie niet verliezen, dan zullen lokale besturen moeten blijven investeren in jeugdwerk in de eigen stad of gemeente. Democratie begint immers niet in het gemeentehuis, maar in het jeugdhuis. 

Ik hoop dat ze tussen al het geschuif met cijferts door dus niet vergeten dat er achter elk cijfer weldegelijk resultaat zit: schrap het open jeugdwerk uit uw begroting en u bekoopt er gratuit een resem problemen mee voor de toekomstige generatie. Kan het nog ironischer? 

Ik houd mijn hart vast voor wanneer het licht straks uitgaat in onze jeugdhuizen.